Οι μέρες που οι επιβάτες χρεώνονταν επιπλέον για τις χειραποσκευές στις πτήσεις ίσως σύντομα αποτελέσουν παρελθόν – τουλάχιστον στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις 24 Ιουνίου, κατατέθηκε η πρόταση που επιτρέπει στους επιβάτες να μεταφέρουν μία μικρή χειραποσκευή έως 7 κιλά χωρίς επιπλέον χρέωση, ακόμα και σε φθηνές αεροπορικές εταιρείες.
Με τον νέο κανονισμό, οι ταξιδιώτες θα έχουν το δικαίωμα να πάρουν μαζί τους μία χειραποσκευή στην καμπίνα, καθώς και ένα προσωπικό αντικείμενο που χωρά κάτω από το κάθισμα με μέγιστες διαστάσεις 40x30x15 εκ., χωρίς επιπλέον κόστος. Ο προτεινόμενος νόμος χρειάζεται ακόμη την έγκριση του 55% των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά αν υιοθετηθεί έπειτα από τις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν τον Ιούλιο του 2025, οι νέοι κανόνες θα ισχύουν για όλες τις πτήσεις εντός της ΕΕ, καθώς και για τις διαδρομές προς και από την Ένωση.
«Η σημερινή ψήφος αποτελεί σημαντικό βήμα προς πιο δίκαιο και διαφανές ταξίδι», δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (TRAN) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ματέο Ρίτσι. «Εισάγει συγκεκριμένα μέτρα όπως ο σαφής ορισμός της δωρεάν χειραποσκευής … ένα θεμελιώδες δικαίωμα για την αποφυγή αδικαιολόγητων επιπλέον χρεώσεων.»
Προηγουμένως, αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους που εδρεύουν στην ΕΕ, όπως η EasyJet, η Ryanair, η Wizz και άλλες, χρέωναν σημαντικά ποσά για τις χειραποσκευές, ανάλογα με το μέγεθος και το βάρος τους. Ως αποτέλεσμα, το Ισπανικό Υπουργείο Καταναλωτών επέβαλε πρόστιμο ύψους 179 εκατ. Ευρώ σε πέντε αεροπορικές εταιρείες τον Νοέμβριο του 2024 για «καταχρηστικές πρακτικές». Η ισπανική απόφαση, μαζί με την πίεση από οργανώσεις καταναλωτών και επιβατών, άνοιξε το δρόμο στην ΕΕ να προωθήσει πιο δίκαιους και συνεπείς κανόνες για τις χειραποσκευές.

Η πρόταση για τη χειραποσκευή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ενίσχυση των δικαιωμάτων και της προστασίας των ταξιδιωτών. Για να διασφαλιστεί ότι οι οικογένειες θα μπορούν να κάθονται μαζί χωρίς πρόσθετα κόστη, προτάθηκε να απαγορευτούν τα παραπάνω τέλη για την επιλογή θέσης σε παιδιά έως 12 ετών.
Επιπλέον, στόχος είναι να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο οι εταιρείες διαχειρίζονται αιτήματα αποζημίωσης και επιστροφής χρημάτων, απαιτώντας από τους πωλητές εισιτηρίων ή τρίτους να ενημερώνουν τους επιβάτες για το πλήρες κόστος της πτήσης κατά την κράτηση – συμπεριλαμβανομένων των προμηθειών και των τελών υπηρεσιών – καθώς και για τη διαδικασία επιστροφής. Οι αρμόδιοι θέλουν επίσης να διασφαλίσουν ότι οι ταξιδιώτες στην ΕΕ δικαιούνται αποζημίωση όχι μόνο όταν μια καθυστέρηση πτήσης τους κάνει να χάσουν τη σύνδεσή τους με άλλη πτήση, αλλά και όταν χάσουν τη σύνδεση με άλλο μέσο μεταφοράς (όπως λεωφορείο αεροδρομίου), όταν το εισιτήριο έχει αγοραστεί από έναν μόνο πάροχο.
Γιατί οι αεροπορικές είναι αντίθετες με την πρόταση
Παρόλο που οι νέες προτάσεις μοιάζουν με νίκη για τους επιβάτες, δεν συμφωνούν όλοι με την υιοθέτησή τους. Οι εκπρόσωποι της αεροπορικής βιομηχανίας είναι έντονα αντίθετοι στην κατάργηση των χρεώσεων για τις χειραποσκευές, υποστηρίζοντας ότι το κόστος της αποσκευής θα ενσωματωθεί στις συνολικές τιμές, κάνοντάς τις τελικά πιο ακριβές για όλους. Οι επικριτές λένε ότι οι νέοι κανόνες ουσιαστικά αναγκάζουν τους επιβάτες να κουβαλούν χειραποσκευή, αφού το κόστος θα περιλαμβάνεται στο εισιτήριο χωρίς επιλογή αποφυγής.
«Η αεροπορική αγορά της Ευρώπης βασίζεται στην επιλογή. Η επιβολή υποχρεωτικής χειραποσκευής αφαιρεί αυτή την επιλογή από τους επιβάτες και τους αναγκάζει να πληρώσουν για υπηρεσίες που μπορεί να μην θέλουν ή να μην χρειάζονται», δήλωσε η Ουρανία Γεωργουτσακού, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Airlines For Europe, της μεγαλύτερης αεροπορικής ένωσης στην Ευρώπη. «Τι θα ακολουθήσει; Υποχρεωτικά ποπκορν και αναψυκτικά μαζί με το εισιτήριο του σινεμά; Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να αφήσει τους ταξιδιώτες να αποφασίζουν ποιες υπηρεσίες θέλουν, ποιες δεν θέλουν και το σημαντικότερο ποιες πληρώνουν».